گنبد داوود رشید

گنبد داوود رشید در ۸ کیلو متری شمال شرقی شهرستان کوهدشت وجود دارد .

بنای آن با استفاده از سنگ آجر و ساروچ ساخته شده است .

سنگ‌های تراش  خورده آجرهای قطور و ساروچی که باعث شده بعد از گذشت این همه سال قطعه های آن را به سختی جدا کرد .

این گنبد بر فراز تپه‌ای ساخته شده و فاصله آن تا تنگه باستانی فقط یک کیلو متر است .

حیاط بزرگی به مساحت ۴۰۰ متر مربع دارد که سنگ پی آن را از کوه های نزدیک به آنجا آورده و به زیبایی خاصی تراش داده‌اند .

این سنگ ها روی هم چیده شده و بند کشی ظریفی از جنس ساروچ بر استحکام آن افزوده است.

چند دهه قبل صحن اصلی آرامگاه که محل دفن شخص داود رشید است به مساحت تقریبا چهل متر مربع بود .

این آرامگاه دارای سقف گنبدی ،طاقچه های کاشی کاری و سنگ فرش زیبایی بود .

کاشی‌هایی به رنگ آبی که آیات قرآن بر آن نوشته شده بود .

شمعدان بزرگی که برای جا به جا کردن آن دو نفر لازم بود این زیارتگاه را پر رونق نشان می داد ،

درب ورودی حیات از سه قطعه سنگ به طول هر کدام دو متر ساخته شده بود .

دو قطعه سنگ در دو طرف و مقابل هم در زمین علم شده بود و یک قطعه روی آنها قرار داشت .

بر روی هر کدام از این سنگ ها صحنه هایی از شکارگاه،اسب و سوار،زنان در حال شیون و خطوطی پیچ در پیچ و ناخوانا و رمز آلود حک شده بود.

حیاط از دو قسمت تشکیل شده بود. در یک قسمت امواتی را دفن کرده بودند که طبق تاریخ روی سنگ قبرها قدمتشان به ۶۰۰ الی ۷۰۰ سال می‌رسید .

در قسمت پشتی حیاط سنگ های صافی وجود داشت که در کنار هم چیده شده بود و صحن حیاط را بسیار صاف و زیبا کرده بود.

طاق گنبدی از آجر است و ملات محکمی از ساروچ را روی آن مالیده‌اند و به اصطلاح امروزی سفید کاری کرده‌اند که قطر ملات تقریبا پنج سانتی متر است.

فاصله این گنبد تا رودخانه کم آبی که از تنگه جاری می‌شود یکصد متر و تا چشمه معروف گرمه خانی تقریبا یک کیلومتر می باشد .

هم اکنون منطقه وسیعی از محیط جغرافیایی دشت پهناور کوهدشت به همین نام داود رشید نامگذاری شده .

 ۳ روستای قدیمی به نامهای داود رشید علی خان، داوود رشید شاه نظر و داوود رشید خسرو در ۳ طرف این گنبد قرار دارد.

تاریخ دقیق ساخت گنبد داوود رشید در دسترس نیست ولی از نوع معماری آن اینطور به نظر می آید که بایستی متعلق به دوره اتابکان و قرن ششم هجری باشد.

عده‌ای داود رشید را فرزند هارون الرشید می‌دانند که البته در هیچ کتاب و تذکره‌ای چنین ادعایی ثابت نشده است .

عده‌ای او را از فرمانراویان قرن ششم و از اتابکان لر می دانند که فرمانروایی دشت کوهدشت را به عهده داشته است .

اما نامه‌ای از نادر شاه افشار وجود دارد که برای سید والی از رهبران اهل حق نوشته و در آن نامه از داود رشید به عنوان امامزاده یاد شده است .

سید والی از سادات ایل سنجاوی بوده که علاقه و ارادتی که به داود رشید داشته باعث شده که از دلفان کوچ کند و به طرهان بیاید و در نزدیکی این گنبد سکنی گزیند .

نادر شاه مبلغ سیصد تومان برای آقا سید والی می فرستد و از او می‌خواهد که گنبد را باز سازی و مرمت نماید که ظاهراً عمر سید کفاف نمی‌کند .

محل سکونت سید والی بر فراز تپه کوچکی در روستای کنونی شاه نظر وجود دارد که جا مال والی نامیده می‌شود .

روی بسیاری از سنگ قبرها بعد از ذکر نام و کنیت متوفی این جمله نوشته شده است ملازم آقا سید والی که معلوم می‌شود ارادت مردم به سید والی به اندازه‌ای بوده که افتخار کنند به عنوان همراه و ملازم ایشان شناخته شوند.

در گذشته نه چندان دور مردم در ایل و  در هنگام کوچ ، اثاثیه منزل ، روغن حیوانی ، گندم و دیگر وسایل خود را در گوشه‌ای از حیاط این گنبد می‌گذاشتند و تا برگشتن ایل سراغی از آنها نمی‌گرفتند و آن حیاط را به اصطلاح خانه بس می‌نامیدند.(مکان امن)

بعد از بازگشت ایل مردم اثاثیه خود را بر می‌داشتند و به جایگاه ییلاقی شان که زمگه نامیده می شد حمل می‌کردند .

بدکاران و دزدان نیز در اطراف این آرامگاه مرتکب هیچ خلافی نمی‌شدند و مهره‌ها و نذورات داخل آن را هیچ کس بر نمی‌داشت .

متاسفانه امروزه از آن بنای زیبا آن همه کاشی کاری و ظرافت فقط ویرانه‌ای بر جا مانده .

دیوارها به امید پیدا کردن عتیقه تخریب شده صحن اصلی نابود شده و فقط دیوارهای قطور باقی مانده و هیچ نشانی از آبادانی و زیارتگاه در آن به چشم نمی‌خورد .

روبروی این بقعه تپه‌ای وجود دارد که محل دفن خردسالان بوده است .

مردم جنازه بچه‌ها را در قبرستان اصلی اطراف بقعه دفن نمی کردند و معتقد بودند که بزرگترها در مسیر زندگی دچار خطا و لغزش شده‌اند و گناهکارند .

نمی‌خواستند بچه های پاک و معصوم را در قبرستان بزرگترها دفن کنند تا گناه آنها به کودکان سرایت نکند .

ریشه اینگونه رفتارها را باید در اعتقادات راسخ مردم، پای بندیشان به مذهب، نقش سادات جست .

یادمان باشد بیشترین گناه به گردن مسئولین میراٍث فرهنگی است

متاسفانه آثار به جا مانده از نیاکان ما یکی پس از دیگری در حال نابودی است و بقعه داود رشید هم از این  قاعده مستثنی نبوده .

سینه به سینه نقل شده که داود رشید از امامزادگانی است که به محض ورود سپاه اسلام به ایران و شکست ساسانی انجامیده در این محل فوت و دفن شده است .

به هر طریق چون شجره نامه واضح و مکتوب پیرامون نژاد و دین این شخص وجود ندارد و قضاوت در مورد آن سخت است .

در کوه‌ها و تپه‌های اطراف، سنگ چین‌ها و توده هایی از سنگ های متفرقه وجود دارد که دیارگه نامیده می‌شوند.

منطقه داود رشید در دوران رضا شاه و جنگ هایی که بین حکومت مرکزی و حکام لرستان شکل گرفته بود تاریخ پر ماجرایی داشته .

تنگه داود رشید محل آذوقه رسانی حکومت مرکزی از بخش چگنی به اردوگاه امیر احمدی بوده .

سواران و تفنگداران مرحوم امیر اعظم در این تنگه به کمین نشسته و مانع ارسال آذوقه به اردوگاه شده‌اند .

شخصی به نام  ططربگ در همان دوره کپر نشینی در مجاورت گنبد زندگی می‌کرده .

او از آدم‌های صاحب نفوذ و با عرضه بوده که فکری ضد دولتی داشته و با سپاه امیر اعظم همدست بوده است .

منزل او محل امنی برای تفنگ چیان طرهانی بوده که زمین‌های اطراف گنبد به نام ططر بگی معروفند .

قبر او در ضلع جنوبی گورستان قرار دارد که دارای دو  سنگ قبر است.

تاریخ یکی از سنگ‌ها ۱۳۴۹ قمری و دیگر ۱۳۵۱ است که مشخص نیست چرا روی یک قبر دو سنگ گذاشته شده است .

میله سنگی دو متری بالای سر متوفی علم شده که صحنه‌های شکار و رزم بر آن حک شده است .

در کتاب عملیات لرستان اینگونه نوشته شده که کاوه بیات از این کد خدا به نام طغرل بیگ یاد شده است.

هم اکنون طوایف درویش، میر بگ، چم زکریا، نورعلی و طولابی و سادات اهل حق در روستا های اطراف گنبد ساکنند .